Guzkowe zapalenie tętnic

Zdecydowanie częściej choroba ta dotyczy mężczyzn niż kobiet. Średni wiek chorych to 45 lat, chociaż istnieje również postać dziecięca.

Przyczyny

Przyczyny guzkowatego zapalenia tętnic nadal pozostają nieznane. Wskazuje się jednak, iż prawdopodobnie jest ono związane z mechanizmem autoimmunologicznym, który aktywuje się w wyniku wystąpienia nadwrażliwości na czynniki takie, jak wirusy czy leki. Kompleksy immunologiczne odkładające się w ścianach naczyń doprowadzają do niszczenia śródbłonka. Taką reakcję wywołać mogą zakażania wirusem zapalenia wątroby typu B i C, wirusem HIV, a także bakterie oraz antybiotyki.

Zmiany tętnicze dotyczą głównie miejsc, w których rozgałęziają się naczynia. Prowadzą one do powstawania zakrzepów oraz tętniaków. W konsekwencji dochodzi do niedokrwienia narządów oraz tkanek, które zaopatrywane są przez dotknięte chorobą tętnice.

Najczęściej zapalenie obejmuje narządy takie jak:

• nerki,
• serce,
• wątroba,
• przewód pokarmowy,
• mięśnie,
• tkanka podskórna.

Rzadziej dotyka:

• trzustkę,
• jądra,
• nerwy obwodowe,
• ośrodkowy układ nerwowy,
• skórę,
• płuca,
• gruczoły dokrewne.

Guzkowe zapalenie tętnic ma charakter przewlekły. W jego przebiegu zaobserwować można okresy remisji i nawrotów. Szybko postępujące zaostrzenie zapalenia może doprowadzić do zgonu. Istnieją również przypadki, w których choroba w ogóle nie postępuje. W postaci skórnej zapalenia nie dochodzi do zajęcia narządów wewnętrznych, a jedynie do zmian skórnych, którym towarzyszą ogólne objawy.

Podczas guzkowatego zapalenia tętnic  wyróżnić można 4 etapy zmian naczyniowych. Wszystkie te stadia współistnieją podczas trwania choroby, a są to:

• zmiany zwyradniające,
• ostre zmiany zapalne,
• rozwój tkanki ziarninowej,
• bliznowacenie.

Rozpoznanie

Diagnoza stawiana jest na podstawie objawów klinicznych choroby oraz badań laboratoryjnych, takich jak: badania mikroskopowe, histopatologiczne, biopsja tkanek, arteriografia, selektywna angiografia, a także badania pomocnicze krwi i moczu.

Leczenie

Leczenie guzkowego zapalenia tętnic jest prowadzone wielokierunkowo. Obejmuje ono podawanie sterydów nadnerczowych, leków immunosupresyjnych, terapię nadciśnienia tętniczego oraz inne elementy zależące od indywidualnego obrazu klinicznego. W przypadkach powikłań krwotocznych lub zakrzepowych niezbędny jest zabieg chirurgiczny.

Nieleczone guzkowe zapalenie tętnic prowadzi do śmierci w przeciągu 1 – 2 lat. Spowodowana jest ona wówczas zazwyczaj niewydolnością mięśnia serca, nerek i innych istotnych narządów lub krwotokiem wywołanym pęknięciem tętniaka. Odpowiednie leczenie zwiększa szanse na przeżycie do kilku lat.

Zobacz również objawy tej choroby: Objawy guzkowego zapalenia tętnic